Khi nghe tới hiệu ứng nhà kính thì ai cũng sẽ nghĩ tới biến đổi khí hậu. Nhưng bạn đã thực sự hiểu nó là gì chưa?
Trong tiếng anh là Greenhouse Effect, bản chất của nó là một hiện tượng khi bức xạ của ánh sáng mặt trời xuyên qua các lớp cửa kính sẽ được hấp thụ và phân tác trở lại toàn bộ không gian xung quanh bên trong. Từ đó làm cho nhiệt độ không chỉ tăng ở vị trí có nắng chiếu xuống mà cả khu vực quanh đó.
Liên hệ với trái đất, trong khí quyển có một lượng các khí có tác dụng tương tự một chiếc kính khổng lồ bao quanh trái đất. Những khí đó là metan, ozon, hơi nước, halogen và đặc biệt là CO2.
Khi năng lượng mặt trời được chiếu tới trái đất, nó được hấp thụ một phần và phản lại một phần vào khí quyển. Lúc này lớp không khí có tác dụng như lớp kính kể trên sẽ ngăn chặn năng lượng này ra ngoài không gian mà sẽ giữ chúng lại và phản ngược trở lại trái đất.
Vì thế trái đất của chúng ta có nhiệt độ hiện tại không chỉ do năng lượng mặt trời mà một phần lớn là do hiện tượng nhà kính.Nếu như không có khí quyển trái đất của chúng ta có nhiệt độ là khoảng -23 độ C, tuy nhiên mức trung bình hiện tại thực tế lại là 15 độ C. Tương đương hiệu ứng nhà kính làm tăng nhiệt độ trái đất lên 38 độ C.
Ảnh hưởng của hiệu ứng nhà kính tới khí hậu
Đây là một hiện tượng đã có từ khi trái đất được hình thành, thành thật mà nó giúp cho sự sống phát triển rực rỡ như hiện nay trên trái đất. Nhưng đó là khi mà lượng khí CO2 hoặc những khí khác tạo hiệu ứng nhà kính được giữ ở một mức ổn định và hợp lý.
Nếu như lượng khí nhà kính này tăng lên sẽ làm cho hiện tượng hiệu ứng nhà kính lớn hơn, tức là lượng nhiệt độ mặt trời được hấp thu và giữ lại nhiều hơn. Khiến cho trái đất của chúng ta sẽ ngày càng nóng lên.
Theo thông kê thì trong vòng 200 năm qua nhiệt độ trái đất đã tăng lên 0,5 độ C do nồng độ khí CO2 tăng lên khoảng 25%. Tuy nhiên với tốc độ gia tăng lượng CO2 ngày càng lớn hiện này thì chỉ nửa thế kỷ nữa thôi nhiệt độ trái đất có thể tăng từ 1,5 tới 4,5 độ C. Đặc biệt là khu vực cận xích đạo sẽ có mức nhiệt trung bình cao hơn nữa.
Nguyên nhân khiến hiệu ứng nhà kính trở nên trầm trọng
Việc công nghiệp hóa toàn cầu khiến cho lượng khí CO2 được thải trực tiếp vào không khí một lượng cực kì lớn. Chủ yếu CO2 được thải vào không khí tới từ hoạt động đốt than của các nhà máy xí nghiệp chiếm gần 50%, cao thứ hai là khí thải xăng dầu do xe cộ, cháy rừng cũng là một nguyên nhân góp phần tăng lượng CO2 trong không khí.
CO2 trong không khí được hấp thụ và chuyển hóa do rừng là chủ yếu, nhưng với tình trạng rừng ngày càng mất đi do chặt phá và khai thắc quá mức. Trong khi rừng trồng mới lại có mật độ phủ thấp. Khí hậu biến đổi dẫn tới nhiều vụ cháy rừng lớn cũng là nguyên nhân làm cho CO2 tăng cao và không được lọc vì mất rừng. Vào cuối năm 2018 hàng loạt vụ cháy rừng xảy ra tại Bắc Mỹ là minh chứng rõ ràng nhất.
Hậu quả của hiệu ứng nhà kính
Khi nhiệt độ cao đặc biệt là khu vực gần xích đạo sẽ làm cho diện tích sa mạc ngày càng tăng và đẩy lùi rừng về các vùng đất có vĩ độ cao hơn. Lượng mưa sẽ tăng vì hoạt động bốc hơi nước của biển diễn ra mạnh mẽ. Mưa nhiều và lớn trong thời gian ngắn cộng thêm việc rừng bị mất, sẽ dẫn tới hiện tượng lũ quét xả ra thường xuyên. Nhìn lại ở Việt Nam thì lũ quét xảy ra hàng năm ở các tỉnh vùng núi phía Bắc vào mùa mưa.
Nguy cơ sập đập thủy điện do nước tràn về nhanh trên các con sông lớn cũng tăng, minh chứng là vụ vỡ đập thủy điện ở Lào trong tháng 7/2018 cướp đi rất nhiều sinh mạng. Những vùng hạ lưu sông mê kong trong đó có Việt Nam cũng bị ảnh hưởng nặng nề về kinh tế.
Điều đáng lo ngại nhất đó là mực nước biển sẽ tăng lên do tan băng ở 2 đầu cực của trái đất. Các vùng đất ven biển sẽ bị nhấn chìm vì nước biển được dự báo là sẽ tăng lên 1 m trong vòng 100 năm tới. Ảnh hưởng trực tiếp tới sự sống cũng như kinh tế khi hoạt động du lịch gần như là không còn.
1/3 dân cư trên trái đất sống ở các khu vực ven biển điều này chắc hẳn sẽ thay đổi vì nhiều thành phố lớn sẽ bị nhấn chìm nếu không thực hiện xây dựng đê kè. Nhưng biết làm sao khi mà nước biển cứ dâng, không thể mãi làm đê kè ngày càng cao được.
Đời sống của con người cũng bị ảnh hưởng, năm 2018 đánh dấu một mức nóng kỷ lục khiến cho rất nhiều người bị chết đa số là trẻ em và người già do nắng nóng.
Vì hệ sinh thái trên trái đất là một chuỗi có gắn kết với nhau, khi một điều kiện bị ảnh hưởng sẽ kéo theo rất nhiều điều kiện khác ảnh hưởng theo. Vì thế chỉ cần hiệu ứng nhà kính ngày càng mạnh mẽ thôi sẽ để lại hậu quả vô cùng lớn cho sự sống.
Biện pháp khắc phục hiệu ứng nhà kính
Để cải thiện hiện tượng nhà kính thì cách tối ưu nhất đó chính là giảm lượng khí thải độc vào không khí đặc biệt là CO2. Có rất nhiều quốc gia đang cố gắng nỗ lực để thay đổi nhằm giảm lượng xe cộ sử dụng năng lượng hóa thạch như xăng dầu hiện tại bằng việc chế tạo, sản xuất các loại xe sử dụng năng lượng sạch như điện. Tăng cường các hình thức di chuyển công cộng, đi chung xe cũng là một cách làm đang được nhiều nước áp dụng.
Thay đổi nhận thức, ý thức bảo vệ môi trường của con người, sử dụng các phương thức di chuyển sạch như đạp xe đạp, đi xe công cộng hoặc xe điện.
Trồng nhiều rừng và cây xanh là một cách khác mà mỗi cá nhân có thể tự thực hiện được, vì chỉ có cây xanh mới chuyển đổi khí độc CO2 thành Oxy vào không khí.
Vậy là bạn đã hiểu hiệu ứng nhà kính là gì rồi phải không nào? Nó không phải một hiện tượng xa lạ gì nhưng hiện tại nó lại là nguyên nhân chính do cấu tạo của trái đất làm cho khí hậu bị biến đổi. Muốn thay đổi và cứu lấy hành tinh cho những thế hệ sau cần có sự nỗ lực ngay từ hôm nay của thế hệ chúng ta. Với mỗi người hãy thực hiện những hành động nhỏ để góp phần có một môi trường tốt đẹp hơn.